Evde bir grup yeni doğmuş kedi yavrusu bulundurmak, sevinç kaynağı olabilir; ancak bazen kalp kırıklığına da yol açabilir. Bu minik tüy yumağı yaratıklar son derece hassas olup, bazen bir sabah uyanıp bir yavrunun gece boyunca öldüğünü görebilirsiniz.
Üzgün bir şekilde, bir doğumda bir yavrunun ani şekilde ölmesi oldukça yaygın bir durumdur. Bu oran, safkan kedilerde daha yüksek olabilmektedir; yapılan araştırmalar, özellikle İran kedisi gibi bazı ırkların yavru kedi ölümlerinde yüksek oranlar gösterdiğini ortaya koymuştur.
Yavru kedilerin hayatta kalma şansını artırmak için dikkat edilmesi gereken ince belirtileri bilmek önemlidir. İşte solan yavru kedi sendromunun başlıca nedenleri ve bunları önlemek için yapabilecekleriniz:
Solan Yavru Kedi Sendromu Nedir?
Yeni doğmuş kedilerin doğumdan sütten kesilene kadar ölümünü tanımlayan terim “solan yavru kedi sendromu”dur. Bu oldukça yaygın bir durumdur, ancak her yaşandığında üzücüdür. Profesyonel yetiştiriciler genellikle bazı yavruların sütten kesilmeye kadar hayatta kalamayacağını kabul ederek hazırlıklı olurlar, ancak bu ilk doğum ise daha zor olabilir.
Yavru kediler için en yüksek risk dönemi yaşamlarının ilk haftasıdır. 7 günden fazla yaşadıklarında ölüm riski dramatik şekilde azalır, ancak sütten kesilene kadar hala risk altındadırlar.
Solan Yavru Kedi Sendromunun 3 Ana Nedeni
- Hipotermi
Yeni doğmuş kediler kendi vücut sıcaklıklarını düzenleyemezler, bu nedenle aşırı soğuma ve hipotermi riski altındadırlar. Yavru kediler annelerine sıcak kalmak için bağımlıdırlar, ancak ısıtıcı pedler veya ısı lambaları da faydalı olabilir. Bir yavru kedi yuvadan düşerse veya annesinden uzaklaşırsa, hızla soğuyabilir. Hipotermi, düşük solunum ve kalp hızlarına neden olabilir ve tedavi edilmezse kardiyovasküler yetmezliğe yol açabilir.
Bir yavru kedi soğuduğunda genellikle süt emmeyi bırakır, bu da vücutlarına daha fazla stres ekler. Yeni doğmuş kediler için ısı kaynakları sağlamak ve sıcaklıklarını izlemek iyi bir fikirdir. Her yavrunun rektal sıcaklığını bir termometre ile ölçün ve seviyelerini kaydedin. Yeni doğmuş kedilerin sıcaklığı 95–97 Fahrenheit olmalı ve bir hafta sonunda 100 Fahrenheit’a çıkmalıdır. Bu süre zarfında ortam sıcaklığını 85–90 Fahrenheit arasında tutun.
- Hipoglisemi (Düşük Kan Şekeri)
Yeni doğmuş kediler bolca besin maddesine ihtiyaç duyarlar, ancak küçük vücutları doğal rezervlere sahip değildir. Bu nedenle annelerinden ya da süt yerine geçen formüllerden büyük miktarda süt içmeleri gerekir. Yeterli süt almazlarsa, kan şekeri seviyeleri hızla düşer ve hipoglisemi riski ortaya çıkar.
Hipoglisemi belirtileri şunlardır:
- Zayıflık
- Düşük vücut sıcaklığı
- Solunum zorluğu
- Ağlama ve miyavlama
- Nöbetler
Tedavi edilmediğinde, hipoglisemi koma ve ölüme yol açabilir.
- Dehidrasyon
Yavru kedilerin vücutları yüksek su içeriğine sahiptir, ancak bunu etkili bir şekilde düzenleyemezler. Bu nedenle, hızla su kaybı yaşayabilirler. Su kaybını telafi etmezlerse, hızla dehidrate olabilirler. İshal de yavru kedinin dehidrasyon riskini artırabilir.
Dehidrasyon belirtileri şunlardır:
- Enerji eksikliği
- Kuru diş etleri
- Hızlı soluma
- Çökük gözler
- Cildin yukarı çekildiğinde yerine yapışması
Dehidrasyon yaşayan yavru kedilerin toparlanmaları için subkutan sıvılara ihtiyaçları olabilir.
Doğum ve Anne Kedinin Sağlığı ile İlişkili Ölüm Nedenleri
Bazen, yavru kediler doğum komplikasyonları veya anne kedinin sağlık sorunları nedeniyle aniden ölebilirler.
- Zor Doğum
Bir anne kedinin doğumu travmatik geçtiyse, bu çeşitli sorunlara neden olabilir ve yavruların ani şekilde ölmesine yol açabilir. Doğum sırasında oksijen eksikliği (hipoksi) yavru kedilerin doğumdan kısa bir süre sonra ölmesine neden olabilir. Düz yüzeyli ırklar, örneğin İran kedisi, doğum zorlukları yaşama eğilimindedir.
- Anne Kedinin Deneyimi
Anne kedinin ilk doğumu genellikle sonraki doğumlardan daha riskli olabilir. Deneyimsiz bir anne kedi daha travmatik bir doğum geçirebilir. Ancak anne kediler daha fazla doğum yaptıkça risk artabilir. İkinci ila dördüncü doğumlar genellikle komplikasyon yaşamadan gerçekleşir. Anne kedi yavrularını doğru beslemezse, vital ilk süt olan kolostrumdan mahrum kalabilirler.
Kolostrum, yavru kedinin bağışıklık sistemini güçlendirerek enfeksiyon ve hastalıklarla mücadele etmesine yardımcı olan antikorları içerir.
- Anne Kedinin Sağlığı
Obez anne kediler, bazen yavru kedi ölüm oranlarını artırabilir. Mastit veya azalmış süt üretimi gibi diğer sağlık koşulları da yavruların sağlığını etkileyebilir.
- Uygun Olmayan Çevre
Başlangıçta sağlıklı görünen kediler bile, çevreleri uygun değilse hızla solabilir ve ölebilir.
Şu faktörleri kontrol edin:
- Yavru kedilerin yaşamlarının ilk haftasında ortam sıcaklığının 85–90 Fahrenheit arasında tutulması gerekmektedir. 1 hafta sonra sıcaklık 85 Fahrenheit’a düşürülebilir. 2 haftadan itibaren 80 Fahrenheit hedeflenmeli, 3 hafta sonunda 75 Fahrenheit’a düşürülmelidir. 1 aydan itibaren 70–75 Fahrenheit hedeflenmelidir.
- Yuva kirli ve lekeli ise, enfeksiyon riskini artırabilir.
- Yavru kedileri sürekli kucaklamak cazip olabilir, ancak bu hem yavrular hem de anne kedi için stresli olabilir. Yavru kediler, annelerinin sıcaklığından uzaklaştıklarında hızla soğuyabilirler. Bilinmeyen kokular, deneyimsiz veya ürkek anne kedilerin yavrularını terk etmesine neden olabilir.
- Doğumsal Anormallikler
Yavru kedi rahimdeyken bazı fiziksel kusurlar gelişebilir; bunlar doğumsal anormallikler olarak bilinir. Bunlar genetik ya da gelişimsel olabilir.
Yaygın örnekler şunlardır:
- Göbek fıtığı
- Damak yarığı
- Kemik kusurları
Ciddi doğumsal anormallikler genellikle yavru kedinin doğmadan önce ölmesine neden olur veya doğumdan kısa bir süre sonra ölürler. Bu kusurlar bazen belirgin olabilir, bazen ise veterinerin tanımlaması gerekebilir.
Daha az ciddi anormallikler, solan yavru kedi sendromunun bazı belirtilerine neden olabilir. Bazı doğumsal anormalliklerin riskleri, yetiştiricilerin kedilerini sağlık koşulları açısından dikkatlice taramaması veya kedilerin çok yakın akraba olması durumunda artabilir. Bu nedenle, safkan bir kedi seçerken, ebeveyn kedilerin sağlık testlerinin yapıldığı ve iyi bir yetiştirme programına sahip güvenilir bir yetiştirici seçmek önemlidir.
- Düşük Doğum Ağırlığı veya Kötü Beslenme
Düşük doğum ağırlığına sahip kediler ölüm riski altındadır. Çoğu yeni doğmuş kedinin ağırlığı 50-150 gram arasında olmalıdır, ancak bu ırka bağlı olarak değişebilir. Düşük doğum ağırlığına sahip kediler, kilo kazanmalarına yardımcı olmak için süt yerine geçen formüllerden destek alabilirler. Ayrıca dehidrasyon, hipotermi, enfeksiyon veya solunum yetmezliği gibi sorunlar geliştirme riski daha yüksektir, bu nedenle sağlıklarına yakından dikkat edilmelidir.
Kediler doğduğunda tartılmalı, ardından ilk 7 gün boyunca her gün ve sonrasında haftada bir kez tartılmalıdır. Her gün vücut ağırlığının %5–10 artması ve 2 hafta içinde doğum ağırlığının iki katına çıkması gerekir.
Eğer kediler kilo almazsa, annenin sütünü yavru kedi sütü yerine geçen formüllerle desteklemeniz gerekebilir. Veterinerinizle düzenli kontroller yaparak yavru kedilerle ilgilenmek ve hızlı şekilde kilo almalarını sağlamak iyi bir fikirdir. Aksi halde, gelişim sorunları ve ölümler riskini artırır.
Sonuç
Solan yavru kedi sendromu, her yavru kedi sahibi için üzücü bir durum olabilir. Ancak doğru bilgi ve önlemlerle, bu riski azaltabilir ve yavru kedilerin sağlıklı bir şekilde büyümelerini sağlayabilirsiniz. Yavru kedilerin sıcaklıklarını izlemek, beslenme ve sağlıklarına dikkat etmek, onları en iyi şekilde desteklemek ve olası sağlık sorunlarını hızlı bir şekilde ele almak, bu tür sorunları önlemenin anahtarıdır.
Kaynaklar:1 – 2 – 3 (Son Erişim Tarihi: 11.09.2024)